福州森林覆盖率超56%创新高 今年进入“创森”攻
Буркина-Фасо фр. Burkina Faso | |||||
| |||||
?ран: ?фр. Unité, Progrès, Justice? | |||||
?н?ран: ?Une Seule Nuit (L'Hymne de la victoire)? | |||||
![]() | |||||
Тарихы | |||||
---|---|---|---|---|---|
Т?уелс?зд?к к?н? | 5 тамыз 1960 жыл (Франциядан) | ||||
Мемлекетт?к ??рылымы | |||||
Ресми т?л? | француз т?л? | ||||
Елорда | Уагадугу | ||||
?р? ?алалары | Уагадугу, Бобо-Диуласо | ||||
?к?мет т?р? | Президентт?к республика | ||||
Президент? Премьер-министр? |
Рок Марк Кристиан Каборе Кристоф Жозеф Мари Дабире | ||||
Географиясы | |||||
Жер аума?ы ? Барлы?ы ? % су бет? |
?лем бойынша 74-ш? орын 274 200 км2 0,1 | ||||
Ж?рты ? Сарап (2017) ? Сана? (2006) ? Ты?ызды?ы |
▲ 20 107 509[1] адам (61-ш?) 14 017 262 адам 64 адам/км2 (137-ш?) | ||||
Экономикасы | |||||
Ж?? (А?Т) ? ?орытынды (2018) ? Жан басына ша??анда |
38,758 млрд.[2] $ 1,992[2] $ | ||||
Ж?? (номинал) ? ?орытынды (2018) ? Жан басына ша??анда |
14,192 млрд.[2] $ 729[2] $ | ||||
АДИ (2017) | ▲ 0,423[3] (т?мен) (183-ш?) | ||||
Валютасы | Франк | ||||
?осымша м?л?меттер | |||||
Интернет ?йш?г? | .bf | ||||
ISO коды | BF | ||||
ХОК коды | BUR | ||||
Телефон коды | +226 | ||||
Уа?ыт белдеулер? | +0 |
Буркина-Фасо (фр. Burkina Faso; 1984 жыл?а дей?н Жо?ар?ы Вольта республикасы) — Батыс Африкада орналас?ан мемлекет. Жер? 274,4 мы? км2. Хал?ы 10,4 млн. адам. 100-ден астам этн. тайпалардан т?рады. ?р?лер? моси (50%-тен астам), фульбе, лоби, бобо, т.б. Астанасы — Уагадугу (50 мы?). Хал?ыны? 40%-? м?сылмандар, 10%-? христиандар, ?ал?андары жерг?л?кт? д?ни нанымды ?станады. Мемлекет басшысы — президент. За? шы?арушы органы — Халы? ?к?лдер? ассамблеясы.
Таби?аты
[??деу | ?айнарын ??деу]Жер бедер? ?ст?ртт? (Моса ?ст?рт?) келед?. Климаты субэкваторлы? (?араша — наурыз айлары аралы?ында ??р?а? болады). Жыл бой?ы орташа температура 24 — 26°С, ??р?а? айларда 30 — 35°С. Жауын-шашынны? орташа жылды? м?лш. 500 — 1000 мм, солт?ст?г?нде 120 — 200 мм. ?лкен ?зендер?: ?ара Вольта ж?не А? Вольта. Жер?н?? 10%-? орман.
Тарихы
[??деу | ?айнарын ??деу]?аз?рг? Буркина Фасо жер?нде адам баласы неолит д?у?р?нен бастап ?м?р с?ре бастады. 11 ?асырларда о?т?ст?к-шы?ыстан моси тайпалары к?ш?п келд? де, жерг?л?кт? тайпаларды ба?ындырып, ?з мемлекет?н ??рды. 16 — 17 ?-ларда саяси бытыра??ылы?ты бастан кеш?рд?. Осы кезде ел ?ш?нде ислам д?н? тарай бастады. 18 ?асырды? ая? кез?нен бастап, Буркина Фасо жер?не келе баста?ан еуропалы?тар ?зара ?ыр?ыс?ан тайпа к?семдер?не ?з ы?палдарын ж?рг?з?п отырды. Осы айма? ?ш?н Англия мен Францияны? арасында?ы тартыс 19 ?асырды? ая?ына дей?н созылды. 1897 жылы б?рнеше ?ант?г?с шай?астан кей?н жерг?л?кт? тайпалар Францияны? бил?г?н толы? мойындады ж?не Жо?ар?ы Вольта деген атпен француздарды? Батыс Африка ??рамына к?рд?. 2-д?ниеж?з?л?к со?ыс жылдарында Буркина Фасо солдаттары Франция жа?ында фашист?к коалиция?а ?арсы со?ысты. Со?ыс ая?тал?аннан кей?н алды??ы ?атарлы зиялы ?ауымны? басшылы?ымен елде ?р т?рл? саяси ?йымдар ??рылып, ?лт-азатты? ?оз?алыс к?шейд?. Н?тижес?нде 1960 жылы 5 тамыз к?н? Буркина Фасо т?уелс?з мемлекет болып жарияланды. Экон. да?дарыстар?а байланысты жи?-жи? ?скери т??кер?стер болып т?рды. 1984 жылы 4 тамыз к?н? бол?ан кезект? т??кер?сте Жо?ар?ы Вольта Республикасы атын Буркина Фасо (“Адал адамдар ел?”) деп ?згертт?. Жер, таби?и байлы? мемлекет менш?г?не алынып, д?ст?рл? тайпа к?семдер?н?? бил?г? жойылды. ?аз?рг? кезде ?шк? ?лтты? ?н?м жылына 320 А?Ш долларынан аспайды. Экономикада ж?не сырт?ы саудада француз капиталына т?уелд?. Хал?ыны? 90%-? а. ш-нда ж?мыс ?стейд?.
Экономикасы
[??деу | ?айнарын ??деу]Буркина-Фасо – дамыма?ан аграрлы? мемлекет. ?лемдег? е? кедей елдерд?? б?р?. Ж?мысшыларды? 90%-ы жи? ??р?а?шылы?тан зардап шегет?н натуралды ауыл шаруашылы?ымен айналысады. Нег?зг? экспортты? да?ыл – ма?та ж?не арахис.
Таби?и ресурстар – марганец ж?не мыс кендер?, алтын, фосфориттер, никель, титан кен орындары.
2009 жылы жан басына ша??анда?ы Ж?? – $1,2 мы? (?лемде 206 орын). Кедейл?к шег?нен т?мен – халы?ты? жартысына жуы?ы.
Ауыл шаруашылы?ы – ма?та, жержа??а?, майлы да?ылдар, ??май, тары, ж?гер?, к?р?ш; ?ой мен ешк? ?с?р?лед?.
?нерк?с?п – ма?та ??деу, сусындарды ??деу, ауыл шаруашылы?ы ?н?мдер?н ??деу, сабын, темек?, то?ыма, алтын ?нд?ру.
Дерекк?здер
[??деу | ?айнарын ??деу]- ↑ Burkina Faso population projection (а?ыл.) (2017). Тексер?лд?, 8 ?а?тар 2018.
- ↑ a b c d Burkina Faso. International Monetary Fund.
- ↑ 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme (2016). Тексер?лд?, 21 наурыз 2017.
![]() | Б?л ма?аланы Уикипедия сапа талаптарына лайы?ты болуы ?ш?н уикиленд?ру ?ажет. |
![]() |
Б?л — ма?аланы? бастамасы. Б?л ма?аланы толы?тырып, дамыту ар?ылы, Уикипедия?а к?мектесе аласыз. Б?л ескертуд? д?лдеп ауыстыру ?ажет. |